Z pojęciem leasingu spotykamy się bardzo często. Jest to jeden z popularniejszych terminów pojawiających się w kontekście finansów. Mimo to, dla wielu z nas, jest to termin niezrozumiały i niejasny. Dlatego też w poniższym artykule postaramy się przybliżyć tematykę leasingu i odpowiedzieć dla kogo jest to dobre rozwiązanie.
Leasing
To umowa cywilnoprawna zawierana pomiędzy leasingodawcą (finansującym) a leasingobiorcą (korzystającym). Jest formą dzierżawy środków trwałych lub nieruchomości, bez jednoczesnej konieczności kupowania ich. W najprostszym ujęciu leasing jest podobny do wynajmu długoterminowego lub zakupu na raty. Polega na tym, że firma leasingowa oddaje daną rzecz w użytkowanie leasingobiorcy. W zamian za korzystanie z tej rzeczy leasingobiorca jest zobowiązany do zapłaty w ratach wynagrodzenia leasingodawcy.
-
Leasingodawca – (inaczej finansujący) właściciel przedmiotu, który przekazuje przedmiot w odpłatne użytkowanie drugiemu podmiotowi na określony czas i na określonych warunkach.
-
Leasingobiorca – (inaczej korzystający) osoba korzystająca z przedmiotu leasingu na warunkach określonych w umowie.
Umowa leasingu musi być zawarta na piśmie. Pojęcie leasingu i wszelkie wiążące się z tym zasady reguluje art. 709 Kodeksu Cywilnego.
Dla kogo?
Z leasingu mogą korzystać zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy. Dla przedsiębiorców to warta uwagi oferta z racji możliwości wliczenia kosztów leasingu w koszty uzyskania przychodu. Z oferty leasingu konsumenckiego może skorzystać także każda pełnoletnia osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej, gdyż dla takiego grona klientów przewidziane są odrębne rodzaje ofert leasingowych.
Przedmiot umowy leasingu
Przedmiotem umowy leasingu mogą być ruchomości (samochody, maszyny i sprzęty, linie produkcyjne, drukarki czy meble), wartości niematerialne i prawne (autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych) oraz nieruchomości. Warto zaznaczyć, że przedmiotem leasingu może być nie tylko rzecz nowa, ale również używana.
Warto wiedzieć
Podpisując umowę leasingu należy dokładnie ją przeanalizować oraz zapoznać się z zapisami zawartymi w ogólnych warunkach umowy. Warto zwrócić uwagę na:
-
warunki spłaty, tj. wysokość rat oraz termin spłaty
-
sposób rozliczenia umowy w przypadku jej wypowiedzenia
-
wysokość opłat i kar naliczanych za nieterminową spłatę
-
warunki wykupu przedmiotu leasingu
-
warunki ubezpieczenia sprzętu
Rodzaje leasingu
Istnieje wiele rodzajów leasingu. Różnią się one w zależności od tego, co jest przedmiotem leasingu, a także tego, jak skonstruowana jest umowa, kto może być jej stroną oraz jakie obie strony mają prawa i obowiązki względem przedmiotu leasingu.
Leasing pośredni i bezpośredni
Podstawowym sposobem na rozróżnienie poszczególnych rodzajów leasingu jest podział na leasing bezpośredni oraz leasing pośredni. Ten pierwszy charakteryzuje się tym, że umowa i usługa leasingu zawierana jest między dwoma stronami bez pośredniczących podmiotów. W leasingu pośrednim leasingobiorca podpisuje umowę z firmą leasingową lub np. bankiem prowadzącym taką działalność. Firma czy Bank załatwiają większość formalności w imieniu klienta, ale i pobierają od tej usługi prowizję.
Leasing finansowy (kapitałowy) a leasing operacyjny (bieżący)
Leasing finansowy jest podobny do zakupu na raty, chociaż leasingobiorca staje się pełnoprawnym właścicielem przedmiotu dopiero po zakończeniu umowy. Istotą takiej formy leasingu jest przekazanie nabytej przez leasingodawcę rzeczy pod długotrwałą dzierżawę. Opiera się to na uiszczaniu regularnych opłat (rat) przez konsumenta w zamian za wynajmowany na określony czas podmiot. Celem rat jest pokrycie wartości zakupionego przez leasingodawcę towaru. W tym wariancie leasingodawca zobowiązany jest płacić podatek VAT, za okres na jaki zostaje wydzierżawiony przedmiot leasingu, w całości już przy podpisywaniu umowy. W wariancie finansowym przedmiot leasingu, np. samochód, wliczany jest do majątku leasingobiorcy. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca weźmie samochód w leasing finansowy, zobowiązany jest do wpisania go w ewidencję środków trwałych. Od tej pory do jego obowiązków będzie należeć również dokonywanie odpisów amortyzacyjnych i serwisowanie danej rzeczy.
Leasing operacyjny jest częściej wybieraną opcją, bardziej przypominającą wynajem. W przeciwieństwie do leasingu finansowego, istotą leasingu operacyjnego nie jest pobieranie opłat za dzierżawienie danego towaru w celu pokrycia jego wartości. Koszty ponosi się za stosunkowo krótki okres użytkowania, a sam przedmiot leasingu udzielany jest z perspektywą zwrotu leasingodawcy po upłynięciu czasu umowy. Zasady funkcjonowania tego leasingu nie są regulowane przez Kodeks cywilny, lecz przez przepisy określające podobnego rodzaju umowy, np. najmu. Przedmiot leasingu wlicza się do ewidencji środków trwałych leasingodawcy, może on również dokonywać odpisów amortyzacyjnych. W tym przypadku łączna kwota wypłacona przez leasingobiorcę w czasie trwania umowy nie pokrywa wartości przedmiotu, dlatego strony umawiają się na opłatę wstępną oraz opłatę za wykup. VAT płacony jest w ratach.
Leasing zwrotny
Z tej formy leasingu skorzystać może, np. firma, która w danym momencie nie posiada wystarczających środków finansowych. Warunkiem jest posiadanie przez przedsiębiorstwo środków trwałych (np. maszyn), które można najpierw odsprzedać firmie leasingowej, a następnie wziąć je od niej w leasing. W ten sposób można nadal używać środków, a jednocześnie otrzymać zastrzyk gotówki. Leasing zwrotny ma zatem rolę wsparcia finansowego dla danego przedsiębiorstwa.
Leasing konsumencki
Oparty jest na zasadach typowych dla leasingu operacyjnego. Konsument dzierżawi dany towar na okres określony w umowie, płacąc leasingodawcy (zarazem właścicielowi) miesięczne raty. Po zakończeniu okresu leasingu, osoba korzystająca z tej oferty ma możliwość zakupu dzierżawionego towaru. Z tego rodzaju leasingu może skorzystać osoba nieprowadząca działalności gospodarczej. To dobre rozwiązanie dla osób prywatnych, które mają niską zdolność kredytową i nie mogą liczyć na kredyt bankowy, np. na zakup samochodu. Raty leasingu mogą okazać się tańsze od kredytu, do tego nie zmniejszają zdolności kredytowej.
Wady i zalety leasingu
Leasing może być bardzo korzystnym rozwiązaniem w porównaniu z kredytem, bowiem charakteryzuje go:
-
większa elastyczność, uproszczone procedury, minimum formalności, a także krótki czas oczekiwania na decyzję,
-
nie zamraża budżetu firmy, dając możliwość rozwoju działalności,
-
nie wpływa na zmniejszenie zdolność kredytowej przedsiębiorstwa, jak dzieje się w przypadku zaciągnięcia kredytu obrotowego czy inwestycyjnego.
-
jest też dobrym sposobem na optymalizację podatków poprzez zaliczenie raty leasingowej do kosztu uzyskania przychodu,
-
prawo do wykupu finansowanego przedmiotu przez leasingobiorcę po zakończeniu umowy,
-
brak skomplikowanych zabezpieczeń.
Na co trzeba uważać, decydując się na leasing?
-
dopóki nie spłacimy wszystkich rat i opłaty końcowej, przedmiot leasingu nie należy do nas, a do firmy leasingowej,
-
użytkowanie przedmiotu leasingu ściśle podlega zasadom ujętym w umowie,
-
w przypadku zalegania z płatnościami przez klienta, leasingodawca ma możliwość zerwania umowy ze skutkiem natychmiastowym,
-
leasing stanowi źródło finansowania wyłącznie przy zakupie aktywów trwałych, które ściśle odpowiadają zakresowi działalności firmy,
-
na opłacalność leasingu bezpośrednio wpływa wartość przedmiotu leasingowanego: im niższa wartość przedmiotu leasingu, tym wyższe są koszty związane z obsługą umowy.
