Zaloguj się

14 sierpnia 2019 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską o nominale 10 zł "100-lecie polskiej flagi państwowej".

Biało-czerwona ma dopiero sto lat, choć jest najprostszym znakiem symbolizującym Orła Białego, będącego herbem Polski od ośmiu wieków. Górny,  biały pas symbolizuje na fladze orła, a  dolny −  czerwony − barwę tarczy herbowej. Flaga w postaci, której   dziś używamy, została wprowadzona dopiero po odzyskaniu niepodległości. W  średniowieczu bowiem pod inną chorągwią wychodziło w pole rycerstwo królewskie, a  pod  innymi  rycerstwo  poszczególnych  ziem  czy  najznamienitszych rodów.  Jan Długosz, pisząc o bitwie pod Grunwaldem, wspomina o „chorągwi wielkiej, na której wyszyty był misternie orzeł biały z rozciągnionemi skrzydły, dziobem rozwartym i z koroną na głowie, jako herb i godło całego Królestwa Polskiego”. Oprócz niej na polach Grunwaldu  stanęło  rycerstwo  w  liczbie  ok.  czterdziestu  polskich chorągwi  oraz drugie  tyle  litewskich i innych. Po unii lubelskiej,  której 450. rocznicę obchodziliśmy w tym roku, zaczęła obowiązywać chorągiew składająca  się z trzech poziomych pasów:  czerwonego, białego i  czerwonego.  Na  jej  środku  umieszczano czteropolowy  herb  Rzeczypospolitej,  gdzie  po  przekątnych  znajdowały się po dwa  Orły  Białe i  dwie  Pogonie Litewskie, w czerwonych polach. Często nakładano na nie kolejny,  mniejszy herb z godłem osobistym (rodowym) króla elekcyjnego. Zestawienie bieli i czerwieni jako  barw  narodowych po raz  pierwszy  wykorzystano  na  szerszą  skalę  w  1792r.  podczas  obchodów  pierwszej  rocznicy uchwalenia Konstytucji 3  maja.  W  1831r.  Sejm Królestwa   Polskiego ustanowił  biało-czerwoną  kokardę  narodową.  Używany  współcześnie  wzór  flagi  wprowadził  dopiero  Sejm Ustawodawczy odrodzonej  Rzeczypospolitej 1 sierpnia  1919 r.  W  pierwszej  ustawie  o  godłach i barwach  RP znalazł się taki zapis:  „Za  barwy Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się kolor biały i czerwony w  podłużnych pasach równoległych, z których górny - biały,  dolny zaś− czerwony”.  Dwa lata  później  Ministerstwo  Spraw  Wojskowych  wydało  broszurę,  w  której  zdefiniowano  odcień czerwieni jako karmazyn. W 1955 r.zmieniono ją na bardziej ceglasty cynober, a w 1980r. zapisano po prostu: „czerwień”.  Biało-czerwona,  jako symbol najprostszy i najbardziej czytelny,  towarzyszy Polakom w chwilach dla Narodu i Państwa najważniejszych.

Współczesne  techniki  mennicze  umożliwiły  zaprezentowanie  naszych  barw  narodowych  na  monecie  kolekcjonerskiej.  Umieszczono na niej stylizowany wizerunek polskiej flagi, przechodzący z awersu na rewers.  Na  rewersie  widać  też  sylwetki  ludzi,  symbolizujące polskie społeczeństwo.

Źródło: NBP, Robert Szydlik